Theo Baart
CV

Ik ben in 1957 Amsterdam geboren. In 1960 verhuisden ons gezin naar het plattelandsdorp Hoofddorp. Ik keerde in 1977 terug naar Amsterdam om aan de Rietveldacademie te gaan studeren. In 2004 verhuisde ik weer terug naar Hoofddorp. Dat was inmiddels een voorstad geworden van de hoofdstad. De afstand tussen Amsterdam en Hoofddorp is twintig kilometer. In januari 2021 werd de standplaats Hoofddorp verruild voor Almere. Nog steeds twintig kilometer verwijderd van de Dam maar nu met een ander perspectief op hetzelfde tafereel: Groot-Amsterdam met zijn historische kern, omringd met de jarenringen van uitbreidingswijken.


De verhouding tussen stad en land en de wrijving tussen de ontworpen en weerbarstige dagelijkse praktijk vormen de rode draad in al mijn werkstukken. Daar hoef je niet al te veel kilometers voor af te leggen: het speelt zich af voor je eigen deur. Ik wil begrijpen wat ik zie als ik uit mijn raam kijk.


Ruimtelijk transformatie reflecteert de Nederlandse cultuur op zo'n visuele wijze dat het zich als fotograaf aan mij opdringt. 


Ik zoek met mijn werk de dialoog op met andere disciplines zoals de stedenbouw, planologie en cultuurhistorie: fotografie als een betekenisvol instrument van beschrijving en reflectie.


Soms is de plek waar ik op dat moment woon aanleiding voor het maken van werk: Territorium , Eiland 7 en Werklust . In deze boeken combineer ik fotografie met eigen tekst. Het verhaal is te persoonlijk om dat uit te besteden. In andere eigen projecten vraag ik journalisten, schrijvers en onderzoekers om een bijdrage te leveren. Zoals in  Bouwlust  en  Snelweg . Sommige projecten zijn gemaakt in samenwerking met vriend en collega fotograaf Cary Markerink: Nagele N.O.P., Snelweg Nagele [revisited] en After Baldus  .


Groot Amsterdam. Metropool in ontwikkeling  (2020) is wellicht de meest vergaande poging van mij om fotografie te gebruiken als een middel tot planologische verkenning.


Leven onder het luchtruim (2024)  maakte ik samen met schrijver/onderzoeker Tijs van den Boomen. We onderzochten hoe groot de ruimtelijke claim op het maaiveld is van de vliegtuigen die opstijgen vanaf Schiphol. En of dat niet anders kan? We bedachten voor deze exercitie zelfs een nieuwe geuzennaam om ons werk te omschrijven: journalistieke planologie. 


Deze projecten zijn gestart op eigen initiatief  waarvoor de fondsen zijn geworven. Redactie, organisatie en uitvoering lagen bij mij of bij beide auteurs in samenwerkingsprojecten. Om in filmtermen te spreken, scenario, productie en regie zijn in één hand.


Daarnaast lever ik fotografische bijdragen aan projecten waar het initiatief niet bij mij lag, maar waar ik inhoudelijk alle ruimte krijg. Bijvoorbeeld Real Urbanism  van Ton Schaap (2018) en IJsselmeergebied (2018). Een ruimtelijke verkenning  van Frits Palmboom en het boek over een ontwerpproces Marker Wadden (2023).


Ik zie het fotoboek als een een aantrekkelijke vorm voor het presenteren van mijn ideeën. Ik houd van de strikte vorm en de vaststaande context. Buiten die context van het boek, blijken sommige foto's ook levensvatbaar te zijn en vinden hun bestemming in museale collecties. 


Voor biografische informatie, zie de Fotolexicon, Geschiedenis van de Nederlandse Fotografie  



Werken in collecties [selectie]

Frans Hals Museum, Haarlem 

Rijksmuseum, Amsterdam 

Stedelijk Museum, Amsterdam 

Nederlands Foto Museum, Rotterdam 

Bank of America, Chicago 

collectie Provincie Noord-Holland, Haarlem 

Fries Museum, Leeuwarden 

Stadsarchief ,Amsterdam 

Prefectural Museum, Hiroshima 

Museum Nagele, Nagele 

Fotomuseum, Den Haag 

George Eastman House, Rochester, NY


(groeps-) tentoonstellingen [selectie] 

Rijksmuseum, Amsterdam 

Nederlands Foto Museum, Rotterdam 

Museum Nagele, Nagele 

Nederlands Architectuur Instituut, Rotterdam 

Kunsthal, Rotterdam 

Frans Hals Museum / De Hallen, Haarlem 

George Eastman House, Rochester NY 

Ozon Living Design Center, Tokyo 

Fries Museum, Leeuwarden 

Neuen Pinakothek, München 

Hiroshima Prefectural Museum, Hiroshima 

Fotomuseum, Den Haag 

FOAM, Amsterdam 

National Museum of Modern Art, Kyoto 

Kröller-Müller Museum, Otterlo 

Aperture Gallery, New York, NY 

Erasmus House, Djakarta 

Museo del Novecento, Milan 

Museum of Fine Arts, Boston 

Huis Marseille, Amsterdam 

Fondation Cartier, Paris


boeken [selectie]

Leven onder het luchtruim (2024) samen met Tijs van den Boomen (tekst)

Groot-Amsterdam. Metropool in ontwikkeling (2020)

Werklust. Biografie van een gebruikslandschap (2015)

Eiland 7. Berichten uit de nieuwbouwwijk (2007)

Nagele [revisited] (2006) samen met Cary Markerink, Warna Oosterbaan (tekst) Territorium (2003)

Atlas van de Verandering (2001) samen met Tracy Metz (tekst)

Bouwlust (1999)

Snelweg (1996) samen met Cary Markerink en Tracy Metz (tekst)


prijzen

Kees Schererprijs, beste Nederlandse fotoboek 1999-2000 voor Bouwlust (2001)

E. du Perronprijs, voor Warna Oosterbaan (tekst), Theo Baart (fotografie) Ons Erf (2014)